اساسنامه
مقدمه
جامعه جهانی، امروزه شاهد رونق بحث های دینی در همه محافل علمی و سیاسی خود است. گرایش به ادیان، تاسیس و فعالیت مراکز دینی و حتی شکل گیری گرایش های دینی افراطی در ساسر جهان یک روند رو به توسعه است. این واقعیت، موجب بازنگری در نظریه های دینی در همه سطوح شده است. کلیسا نیز در همین راستا با اعلام رسمی پاپ بندیکت 16 بازسازی کلیسا و توسعه فعالیتهای خود را در اولویت قرار داد. از سوی دیگر، انقلاب اسلامی ایران، توسعه نهضتهای اسلامی منطقه، افزایش مسلمانان در غرب، و امثال آن، همه موجب شده است تا مطالعه در باب دین مورد توجه بیشتری قرار گیرد. در خصوص دین دو دیدگاه متفاوت وجود دارد که نمایانگر توجه به نقش دین در سیاست و اجتماع است: عده ای همچون هانتینگتون بر نقش منفی ادیان در جنگ تمدن ها و تحولات آینده دنیا تاکید می کنند و عده ای دیگر همچون آلبرایت وزیر خارجه اسبق آمریکا بر پتانسیل ادیان در ایجاد صلح جهانی تاکید دارند.
با وجود مراکز دین پژوهی بسیار در ایران، باز هم خلاء وجود مرکز تحقیقات علمی و راهبردی در زمینه دین و گفتمانهای دینی، کارکرد نهاد های دینی و چالش های آن در آینده و نقش دین در تحولات آتی و نیز موسسه ای که بتواند با کمک علوم دیگر به صورت بین رشته ای به صورت متمرکز در حوزه فلسفه، فقه، جامعه شناسی و روان شناسی دین و دین از منظر علوم سیاسی و حتی جامعه شناسی اقتصادی دین به تحقیق بپردازد احساس می شود. در این میان دانشگاه تهران به عنوان دانشگاه مادر در راستای سیاستهای توسعه ای دانشگاه و علوم بین رشته ای و همینطور حمایت از تحقیقات ناظر بر نیازهای جدید می تواند با تاسیس «مرکز مطالعات بین المللی دینی[1]» این گام بزرگ را بردارد و به این وسیله ضمن پاسخ به این نیاز، حرکت مناسبی در تمرکز و تقویت مباحث اجتماعی مربوط به دین و فلسفه، روانشناسی و جامعه شناسی دین بر دارد و فرصت مناسبی را برای هر چه بیشتر شکوفا شدن این حوزه مطالعاتی مهم بردارد و طرف گفتگو و متعامل کننده مناسبی با دانشکده ها و موسسات مطالعاتی دینی جهان در این زمینه باشد. این مرکز می تواند در جهت تدوین و تالیف متون پژوهشی در خصوص وضعیت مسلمانان جهان و گفتمان های علمی بین دینی گام بردارد و به عنوان یک مرجع مطالعات دینی در جهان که اساسا کار آن مطالعات میدانی دین و مطالعات رسانه ای دین است، مطرح گردد.
ماده 1- اهداف
- انجام تحقیقات بنیادین و میدانی در حوزه علوم طبیعی و نسبت آن با دین
- همکاری علمی و تحلیلی در زمینه تولیدات رسانه ای اعم از تولیدات سینمائی، تلویزیونی، رادیوئی و مطبوعات جهان
- نقد و بررسی آراء و نظرات تئوری پردازان در حوزه دین و تاثیر آن بر سبک زندگی و همزیستی مسالمت آمیز جوامع
- انجام پژوهش های میدانی در باب حکومت و اخلاق به منظور ارائه راهبرد برای تعامل دینی دستگاهها و موسسات فعال در زمینه دین
- ارتباط و ایجاد همکاری های مشترک با دانشگاه ها و موسسات علمی دنیا جهت انجام مطالعات بنیادین در باب نقش دین بر صلح و امنیت جهانی
- ارائه و انتقال یافته ها، دیدگاهها و متدهای علمی و پژوهشی در سطح داخلی و بین المللی از طریق دوره های آموزشی کوتاه مدت و بلند مدت،کنفرانس های علمی و انتشار نشریات چند زبانه و آثار علمی.
ماده 2- وظایف
- ایجاد گروه های مطالعاتی منطقه ای و موضوعی برای انجام مطالعات راهبردی میدانی در حوزه های مربوط به اهداف مرکز
- برگزاری سمینار، کنفرانس، دوره های آموزشی کوتاه مدت و کار گاههای آموزشی و نشر دستاورهای آن.
- ایجاد زمینه مناسب برای انجام پژوهش های بین فرهنگی بین اساتید و محقیقین دانشگاه های دنیا و انتشار نتایج دستاوردهای پژوهشی.
- ارائه خدمات آموزشی و پژوهشی به سازمان های ذیربط که به نوعی در تعامل بین المللی با موضوع دین می باشند.
- اجراء پروژه های پژوهشی کاربردی درراستای پاسخگویی به نیاز های نظری و عملی تصمیم سازان، سیاست گذاران، برنامه ریزان و مدیران در بخش های دولتی، عمومی و خصوصی.
- ایجاد زمینه مناسب برای حمایت از رساله های کارشناسی ارشد و دکتری در حوزه دینی در عرصه بین المللی.
ماده 3- ارکان مرکز
ارکان اصلی مرکز عبارت از شورای سیاست گزاری، رئیس مرکز و شوراهای علمی می باشد.
شورای سیاست گزاری:
این شورا وظیفه سیاست گزاری و ارائه راهبردهای کلان در جهت هدایت و توسعه فعالیتهای مرکز را بر عهده دارد.
اعضاء این شورا عبارت از :
- معاون پژوهشی دانشگاه بعنوان رئیس شورا
- رئیس مرکز بعنوان دبیر شورا
- معاون بین الملل دانشگاه بعنوان عضو شورا
- رئیس دانشکده مطالعات جهان بعنوان عضو شورا
- رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی بعنوان عضو شورا
- دبیر کل کمیسیون ملی یونسکو در ایران بعنوان عضو شورا
- رئیس سازمان فرهنگ و تبلیغات اسلامی بعنوان عضو شورا
- سه نفر از خبرگان علمی در زمینه مطالعات دین با پیشنهاد دبیر شورا
تبصره 1- مدت عضویت اعضا بند 8 ، سه سال خواهد بود و انتخاب مجدد آنان بلامانع است.
تبصره 2- جلسات شورا با حضور حداقل دو سوم اعضا رسمیت خواهد یافت و تصمیمات آن با اکثریت آرا حاضرین اتخاذ خواهد شد.
ماده 4- شورای علمی
شورای علمی متشکل از اعضای هیات علمی مرکز و اعضای وابسته آن در قالب گروههای پژوهشی می باشد. که عناوین گروههای پژوهشی به شرح ذیل است:
- گروه پژوهشی دین و علوم طبیعی
- گروه پژوهشی سبک زندگی و همزیستی مسالمت آمیز
- گروه پژوهشی اخلاق و حکومت
- گروه پژوهشی سلامت، صلح و امنیت
وظایف و اختیارات شورای علمی
*بررسی و پیشنهاد برنامه ها، آئین نامه ها و طرح های آموزشی و پژوهشی به شورای سیاست گذاری.
* برنامه ریزی برای برگزاری همایش، کنفرانس و کارگاههای علمی و پژوهشی.
* بررسی و تایید انتشار نشریات و کتب علمی و تخصصی با اطلاع شورای سیاست گزاری.
* بررسی و تصمیم گیری در خصوص اموری که از سوی رئیس مرکز شورا محول می شود.
*بررسی و تائید برنامه های آموزشی گروه های علمی.
ماده 5- رئیس مرکز
رئیس مرکز بالاترین مقام اجرایی و امور جاری مرکز می باشد که از بین اعضای هیات علمی مرکز با دانشکده مطالعات جهان به پیشنهاد رئیس دانشکده مطالعات جهان و حکم رئیس دانشگاه به مدت 5 سال منصوب می شود و انتخاب مجدد وی بلامانع است.
وظایف و اختیارات رئیس مرکز
- اداره کلیه امور مرکز بر طبق اساسنامه و مصوبات هیات امنا
- تهیه و تنظیم بودجه سالیانه و ارائه آن به شورای سیاست گزاری مرکز
- برنامه ریزی و اتخاذ تدابیر لازم برای تقویت امکانات علمی، پژوهشی و مالی مرکز
- تشکیل گروههای علمی مرکز
- عقد قرارداد به نمایندگی از مرکز با کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی در چهار چوب سیاست های مصوب بر طبق مقررات دانشگاه
- ارائه گزارش عملکرد سالیانه مرکز به شورای سیاست گزاری
- نظارت بر روابط داخلی و بین المللی مرکز
- تهیه و تنظیم آیین نامه و دستورالعمل های مورد نیاز و ارائه آن به شورای سیاستگذاری.
- انتخاب معاونین، مدیران گروهها و دیگر مسئولان اجرایی، پژوهشی مرکز و اقدام برای صدور احکام مسئولیت آنان در چهارچوب مقررات دانشگاه
ماده 6 - مقررات اداری، مالی و استخدامی
- امور اداری و مالی مرکز مطابق مقررات و آئین نامه های دانشگاه تهران( مصوب هئیت امنا دانشگاه) در چهار چوب قوانین مربوط به واحد های پژوهشی می باشد.
- انتخاب، ترفیع و ارتقای اعضای هیات علمی مرکز طبق مقررات و آئین نامه های دانشگاه انجام می شود.
- اعضای هئیت علمی مرکز، اعضای هیات علمی دانشگاه تهران می باشند و از تمام حقوق و مزایا مربوط برخوردار خواهند بود.
تبصره3- : رئیس مرکز مجاز است بر حسب نیاز، ازاعضای هیات علمی دانشگاهها و مراکز پژوهشی خارج از کشور، طبق ضوابط جهت همکاری دعوت به عمل آورد.
ماده 7- منابع مالی
- حمایت های مالی دانشگاه
- کمک های مالی اشخاص حقیقی و حقوقی
- در آمد حاصل از فعالیت های پژوهشی و آموزشی مرکز
- عقد قراردادهای آموزشی و پژوهشی با سازمان های دولتی و غیر دولتی داخلی و خارجی.
ماده 8- انحلال مرکز
انحلال مرکز مطابق ضوابط آیین نامه های دانشگاه تهران صورت می گیرد.
در صورت انحلال مرکز ، اموال و دارایی های آن پس از تسویه دیون به دانشگاه تهران منتقل و همچنین اعضاء هیات علمی پیوسته آن در گروه های آموزشی و پژوهشی دانشگاه جایابی خواهند شد.
[1] . یک موسسه پژوهشی بین المللی از نوع 2 وابسته به دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران